Wat als de aandeelhouders niet mee willen?

Je wilt impact maken. Maar wat als de aandeelhouders niet mee willen? Het blijft een spanningsveld tussen maatschappelijke meerwaarde en direct rendement.

Danone was de eerste beursgenoteerde onderneming die ervoor koos ‘entreprise à mission’ te worden. Vorig jaar stemden de aandeelhouders van Danone in voor een statutenwijziging. De zuivelreus is sindsdien niet langer een gewone onderneming, maar een bedrijf met een missie.

In 2019 introduceerde de Franse wetgever een nieuw bedrijfsmodel: de ‘entreprise à mission’. Bedoeld voor bedrijven die niet alleen winst voor hun aandeelhouders nastreven, maar ook een maatschappelijke meerwaarde willen bieden – een zogenaamde ‘raison d’être’.

Voormalig ceo Emmanuel Faber was de voorvechter binnen Danone in het nastreven van maatschappelijke meerwaarde. Zo gaf hij Danone de status ‘entreprise à mission’ en leidde Danone binnen in het B Corp gedachtengoed. Toch moest hij dit voorjaar zijn ontslag aankondigen onder druk van diezelde aandeelhouders. Reden: gebrek aan waardecreatie. De ceo heeft zich dan wel succesvol op de kaart gezet als duurzaamheidskampioen, beleggingsfondsen hebben andere prioriteiten. Ze stellen vast dat het rendement van hun Danone-aandelen achterblijft bij dat van concurrenten als Nestlé en Unilever.

Spanning
Het bewijst dat er spanning kan zitten op de relatie tussen financieel rendement en maatschappelijke meerwaarde. ‘Onder leiding van de heer Faber is de groep er niet in geslaagd de juiste balans te vinden tussen rendement voor aandeelhouders en duurzame ontwikkeling’, schreef Bluebell in januari in een brief aan de raad van bestuur. Faber zette Danone al vroeg op het pad naar CO2-neutraliteit, benadrukte het belang van diversiteit en stuurde het productengamma nadrukkelijk richting gezonde voeding.

Tegenbeweging
Opmerkelijk is wel dat een groeiend aantal fondsen juist aandringt op meer duurzaamheid bij de bedrijven waarin ze beleggen. Veel van die fondsen hechten veel belang aan zogenaamde ESG-criteria (environment, social, governance, red.). Een grote investeerder als BlackRock ziet in dat wat tot voor kort de uitzondering was, binnenkort mainstream zal worden.

Maatschappelijke rechtsvormen
Danone was vorig jaar de eerste grote ‘entreprise à mission’. Voorlopig slaat het nieuwe statuut vooral aan bij kleine en middelgrote ondernemingen. Maar intussen is ook de cosmeticagroep Yves Rocher overgeschakeld en bereidt het postbedrijf La Poste het nieuwe statuut voor. De ‘Communauté des Entreprises à Mission’ meldt op haar website 97 leden. De trend is niet uniek voor Frankrijk. In heel wat landen zijn zogenaamde ‘purpose’-companies in opkomst. Zo heeft Italië sinds 2016 de Società Benefit. In Nederland heeft de regering aangekondigd werk te zullen maken van de ‘maatschappelijke BV’ (BVm).

Drie voordelen van duurzaam ondernemen in het kort:
Kostenbesparing
Duurzaam ondernemen betekent bewust omgaan met energie. Door te investeren in groene energie en er spaarzaam mee om te gaan, besparen ondernemingen flink op hun jaarlijkse energierekening. Maar duurzaam ondernemen betekent ook een duurzaam personeelsbeleid. En dat leidt tot minder ziekteverzuim. Volgens berekeningen van het TNO kost een zieke medewerker gemiddeld €230 per dag.

Beter imago
Uit onderzoek van Dossier Duurzaam 2019 van b-open blijkt dat 76% van de consumenten bedrijven sympathieker vinden die uitdragen een hoger maatschappelijk doel na te streven.

Interessante partner voor overheden en investeerders
Overheden en investeerders werken graag samen met bedrijven die milieubewust ondernemen. Zo is duurzaamheid een belangrijk punt bij veel aanbestedingen en hebben kandidaten met een groen profiel al snel een streepje voor.

Bron: De Standaard